T.C.
D A N I Ş T A Y
Beşinci Daire
Esas No : 2012/4736
Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen : Büro Emekçileri Sendikası
Vekili : Av. ?
Davalı : Başbakanlık
İsteğin Özeti : 27.3.2012 günlü, 28246 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu
Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesinin iptali ve
yürütmenin durdurulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi : ?
Düşüncesi : Yürütmenin durdurulması isteminin kabulü gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesi'nce davalı idarenin savunmasının geldiği
görülerek işin gereği yeniden düşünüldü:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 124. maddesinde; Başbakanlık, bakanlıklar ve
kamu tüzelkişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin
uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler
çıkartabileceği hüküm altına alınmıştır.
27.3.2012 günlü, 28246 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu
Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin dava konusu 1. Maddesinde
"15/3/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu
Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel
Yönetmeliğin 2 nci maddesinin ikinci fıkrasına;
a) (e) bendinde yer alan "Adalet Bakanlığı icra müdür ve yardımcısı kadroları"
ibaresinden sonra gelmek üzere ", Sosyal Güvenlik Kurumunda sosyal güvenlik merkezi
müdürü kadroları, Spor Genel Müdürlüğünde gençlik merkezi müdürü kadroları, Yüksek
Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünde yurt müdürü kadroları",
b) (g) bendinde yer alan "ve bunların yardımcılıklarına" ibaresinden sonra gelmek
üzere ", ilçe müdürü kadrolarına ibareleri eklenmiştir." hükmü yer almış olup, sözkonusu
değişiklik ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği
Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin "Kapsam" başlıklı 2. maddesinin ikinci fıkrası, atama
işlemlerinde bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı kadrolar yönünden
genişletilmiştir.
Öte yandan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan
Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin dayanağı olan 657 sayılı Yasa'nın "Temel
İlkeler" başlıklı 3. maddesinde, "Sınıflandırma", "Kariyer" ve "Yeterlik" ilkeleri bu
Kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiş; kariyer ilkesi, Devlet memurlarına yaptıkları
hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en
yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlamak; yeterlik ilkesi ise, Devlet kamu
hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona
erdirilmesini yeterlik sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla
uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak olarak tanımlanmıştır.657 sayılı Yasa, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara,
sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlanmasını, sınıflar içinde
ilerleme ve yükselme işlemlerinin yeterlik sistemine dayandırılmasını öngörmektedir. Bu
iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme
kavramı yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde
gerçekleştirilmesinin tek güvencesinin de, hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince
yerine getirilmesiyle sağlanabileceği tabiidir.
Yukarıda adı geçen Genel Yönetmeliğin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının,
liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak
personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek
olduğu belirtilmiştir.
Dava konusu yasal düzenleme ise, taşra teşkilatında yaygın olan Sosyal Güvenlik
Kurumunda sosyal güvenlik merkezi müdürü, Spor Genel Müdürlüğünde gençlik merkezi
müdürü, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünde yurt müdürü ve
ilçe müdürü kadrolarını görevde yükselme sınavına tabi kadrolar kapsamından çıkarması,
dolayısıyla bu kadrolara objektif kurallar çerçevesinde atama yapılmasını engellemesi
nedeniyle, 657 sayılı Yasa'nın temel ilkeleri olarak belirlenmiş olan kariyer ve liyakat ilkesine
ve Genel Yönetmeliğin amacına aykırı olduğundan, kamu yararı ve hizmet gereklerine, üst
hukuk normu olan 657 sayılı Yasa'ya aykırı bulunmaktadır.
Öte yandan, anılan Yönetmeliğin Ek 1. maddesinde yer alan, kurumların aynı unvana
veya bu unvanın bulunduğu aynı alt gruptaki diğer unvanlara veya daha alt unvanlara naklen
atama yapabilecekleri hükmü uyarınca, dava konusu yasal düzenlemeye dayanılarak
Yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı kadrolara ataması yapılan personelin, görevde
yükselme sınavı kapsamında bulunan diğer unvanlara, sınavsız olarak atandıkları unvanla
aynı veya alt gruptaki unvanlara, görevde yükselme sınavına tabi olmaksızın
atanabileceklerinden dava konusu düzenleme bu yönüyle de kariyer ve liyakat ilkeleri ile
eşitlik ilkesine aykırı atamalara sebep olacağından hukuka aykırı bulunmaktadır.
Dava konusu Yönetmelik hükmü, Yönetmeliğin Genel Yönetmelik olması itibariyle,
tüm ülke çapında uygulanacak nitelikte olmasının, kurumlara kendi yönetmeliklerinde paralel
düzenleme yapma zorunluluğu getirmesinin sonucu olarak kamu hizmetlerinin yürütülmesini
bozacak şekilde hukuka aykırı atamalara sebep olması bakımından, uygulamasının
sürdürülmesi halinde telafisi güç zarara neden olacaktır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 27. maddesinin
6352 sayılı Yasayla değişik 2. fıkrasında öngörülen koşulların birlikte gerçekleştiği
anlaşıldığından, 27.3.2012 günlü 28246 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Kurum ve
Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte
Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 1. maddesinin yürütülmesinin durdurulmasına,
kararın bildirim tarihini izleyen günden itibaren yedi (7) gün içinde Danıştay İdari Dava
Daireleri Kuruluna itiraz edilebileceğinin taraflara duyurulmasına, 2.10.2012 tarihinde
oyçokluğuyla karar verildi.KARŞI OY
Uyuşmazlığın niteliğine ve davanın durumuna göre, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü
Kanunu'nun 27. maddesinin 6352 sayılı Yasayla değişik 2. fıkrasında sayılan koşullar
gerçekleşmemiş olduğundan yürütmenin durdurulması isteminin reddi gerektiği görüşüyle
karara karşıyız.