Kooperatifler, çocuklara ise anadilde eğitim, sinema ve folklor dersleri veriyor.
Diyarbakır'da Bağlar Kadın Kooperatifi ve Umut Işığı Kadın Çevre Kültür Kooperatifi, kadınların kendilerini örgütlediği alanlardan yalnızca ikisi. Bağlar Kadın Kooperatifi bünyesinde 6 kadın çalışma yürütürken, Umut Işığı Kadın Çevre, Kültür ve İşletme Kooperatifi ise bölgede ilk kadın kooperatifi olma özelliğini taşıyor. Kooperatifler, yaptıkları çalışmalar ile birçok kadını sosyal ve kültürel alanda geliştirirken, ekonomik alanda da farklı meslek grupları ile iş imkanı sağlıyor. Bağlar Kadın Kooperatifi, 26 Aralık 2005 tarihinde 7 kadın tarafından kuruldu. Yedinci yıllarını tamamlayan Bağlar Kadın Kooperatifi, kadınların ekonomik, sosyal ve kültürel hayata daha etkin katılması, istihdam olanakları yaratma ve kadına yönelik şiddetin önlenmesine ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması hedefleri ile kuruldu.
'Kadınlar farkındalık yaratıyoruz'
Bugüne kadar birçok çalışmaya imza atan Bağlar Kadın Kooperatifi, tekstil atölyesi ile birçok kadına iş istihdamı sağladı. Kadınların yaşam standartlarını arttırmak ve üretim süreçlerine dahil etmek amacıyla 2011 tarihinde açılan tekstil atölyesinde, verilen özel siparişlerle yöresel kıyafetler dikiliyor. Kürt kültürünün de simgesi olan yöresel elbiseleri diken tekstil atölyesinde 28 kadın çalışıyor. Bu kadınlardan 14'ü gönüllü diğer 14'ü ise kendilerini ekonomik olarak finans etmek için çalışıyor. Eğitim faaliyeti de yürüten Kadın Kooperatifi, birçok yerde verilen seminerler ile kadınların bilinçlenmesini sağlıyor. Kadınlara bunların yanı sıra anadilleri olan Kürtçede dil dersi de veriliyor. Bağlar Kadın Kooperatifi olarak hedeflerinin toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması olduğunu belirten Bağlar Kadın Kooperatif Başkanı Yeliz Ayyıldız, "Özel ve kamusal alanda kadının maruz kaldığı her türlü şiddetin ortadan kaldırılması amacıyla toplumun tüm kesimlerinde farkındalık yaratacak bilinç yükseltme çalışmaları yaparak, kadına yönelik pozitif ayrımcılığı güçlendirmeye dönük çalışmalar yapıyoruz" dedi.
'Egemen erkek tabanını deşifre ediyoruz'
2005-2012 tarihleri arasında yürüttükleri çalışmalarını aktaran Ayyıldız, Kadın Girişimciliğini Destekleme ve Geliştirme, Kadın İntiharları ve Namus Cinayetleri Envanteri projeleri yürüttüklerini dile getirerek, bu projeler sonrasında konu ile ilgili belgesel ve kitapların yayınlandığını söyledi. Bağlar Kadın Kooperatifi olarak il ve bölge bazında ulusal ve uluslararası çeşitli platform ve oluşumlarla da etkin olarak yer aldıklarını aktaran Ayyıldız, "Avrupa Kadın Lobisi Türkiye Koordinasyonu, Y-G 21 Kadın Meclisi, Diyarbakır Demokrasi Platformu ve Türkiye'deki bölgedeki tüm kadın kurumlarıyla ortak platformlarda yer alarak çalışma yürütüyoruz" dedi. Şuana kadar 760 kadına istihdam sağladıklarını söyleyen Ayyıldız, yüzyıllardır erkek egemenlikli sistemin sürdürdüğü tabanı deşifre ederek, demokratik mücadele yönetimi ile komünal ekonomi sistem olan kooperatifçiliği geliştirme mücadelesi verdiklerini ifade etti. Ayyıldız, "Kooperatifçilik ana kadın etrafında şekillenen, ahlaki ve politik toplum olma özelliği taşıyor. Böylesi bir toplumsal gerçeklik içerisinde ürün ve emeğin gerçek değeri bilinmektedir. Dayanışma, toplumun çıkarlarını gözetme, var olan ahlaka ve oluşturulan politikaya da bu anlamda katılım esastır. Bizim tekstil atölyesi ve benzeri çalışmalarımızda bu eksende yürüyor" diye konuştu. Ayyıldız, "Toplumun ekonomik ihtiyaçlarını karşılamak, kadın öncülüğünde ekonomiden başlayarak yaşamı örerek bilince çıkarmayı sorumluluğumuz olarak görüyoruz" dedi.
Çocuklara kültür sanat eğitimi veriliyor
Umut Işığı Kadın Çevre Kültür Kooperatifi, bölgede kurulan ilk kadın kooperatifi özelliğini taşıyor. 2004 yılında Diyarbakır'ın Suriçi semtinde kuruldu. Kooperatifin, kadınların kendini geliştirerek, ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulduğunu ifade eden Umut Işığı Kadın Kooperatifi Başkanı Naşide Buluttekin, bu yönlü birçok yerde çalışma yürüttüklerini söyledi. Ev ev dolaşarak, kadınların sorunlarını dinlediklerini dile getiren Buluttekin, "Bunların ardından kadınların ihtiyaçları doğrultusunda çalışmalar yürütüyoruz" dedi. Çocuklara yönelik de çalışmalar yürüttüklerini aktaran Buluttekin, 3-6 yaş arası çocuklara yönelik okul öncesi eğitim hizmetleri verdiklerini belirtti. Annelere de eğitimler verildiklerini belirten Buluttekin, "Eğitilen anneler ev ziyaretleriyle 0-3 yaş çocuk annelerini bilgilendiriyor, çocukların gelişimi izleniyor. Kadınlara yönelik Liderlik Eğitimi veriyoruz. İnsan hakları, yasal haklar ve kadın hakları konularında kadınlara dair toplantılar yapıyoruz. Kent Konseyi'ne katılıyoruz. 7-12 yaş arası çocuklara edebiyat, resim, folklor ve sinema konularında eğitim ve kültür hizmetleri veriyoruz" diye belirtti.
Çocuklara yönelik anadilde eğitim dersleri de verdiklerini aktaran Buluttekin, yılda 170 ve 200 arası çocuğun ders gördüğünü söyledi. Kooperatifte 25 kadının çalıştığını söyleyen Buluttekin, bunlardan 11'nin gönüllü olduğunu söyledi. Eylül 2012 tarihinde kooperatiflerine ilişkin "PKK'ye para akışını sağlayan kurum" gibi asılsız haberler yapıldığını ve hedef gösterildiklerini belirten Buluttekin, "Birçok denetime tabi tutulduk. Ne olursa olsun biz çalışmalarımızı devam edeceğiz" diye konuştu. 